Systemy opieki zdrowotnej na świecie

Systemy opieki zdrowotnej na świecie

Model Bismarcka	ma na celu zapewnienie ochrony zdrowotnej pracownikom, aby zapobiec destabilizacji społecznej spowodowanej chorobami. Jego istotą jest finansowanie systemu poprzez obowiązkowe składki zdrowotne, które opłacają zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. W tym modelu funkcjonują kasy chorych, które pełnią rolę funduszy ubezpieczeniowych. Model ten jest stosowany w takich krajach jak Niemcy, Austria, Belgia, Francja, Holandia, Polska i Szwajcaria.	Model Beveridge'a	narodowy model służby zdrowia, został wprowadzony po II wojnie światowej. Charakteryzuje się finansowaniem opieki zdrowotnej z ogólnych podatków, które są zbierane od obywateli i przekazywane do budżetu centralnego. Środki te są następnie dzielone między różne sektory lub trafiają do lokalnych budżetów przeznaczonych na ochronę zdrowia. Pacjenci mają swobodny dostęp do usług medycznych, a ich wkład w finansowanie jest minimalny. Ten system działa w krajach takich jak Szwecja, Grecja, Irlandia, Anglia i Włochy.
Model rezydualny	zwany również rynkowym, opiera się na przekonaniu, że państwo nie ma obowiązku zapewnienia wszystkim obywatelom dostępu do opieki zdrowotnej. System ten finansowany jest głównie przez składki z prywatnych ubezpieczeń lub płatności za usługi medyczne. W modelu tym opieka zdrowotna staje się rynkiem, na którym dominują popyt i podaż, a pacjent postrzegany jest jako klient. Sektor publiczny istnieje, ale obejmuje jedynie podstawową opiekę dla osób w trudnej sytuacji życiowej, np. dla osób ubogich.	Model Siemaszki	czyli system centralnie planowany, funkcjonował w krajach socjalistycznych od zakończenia II wojny światowej do lat 90. XX wieku. Zakładał on pełną centralizację zarządzania i finansowania opieki zdrowotnej przez państwo. Zakłady opieki zdrowotnej były własnością państwa, a ich pracownicy byli traktowani jako urzędnicy. Całość systemu była finansowana z budżetu państwowego. Ten model był stosowany w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, takich jak Czechy, Litwa, Węgry.
Model dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych	W Stanach Zjednoczonych obowiązek posiadania ubezpieczenia zdrowotnego nie istnieje. Obywatele mogą decydować, czy chcą pokrywać koszty zabiegów medycznych z własnych środków, czy też dobrowolnie zawrzeć umowę ubezpieczeniową z wybraną firmą. System dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych funkcjonował w swojej pierwotnej formie aż do 2014 roku, kiedy to wprowadzono program „Obama Care”.

Jak wygląda nasz system zdrowia?

• Podstawowa opieka zdrowotna (POZ)

to pierwszy kontakt pacjenta z systemem zdrowia. Do lekarza POZ zgłaszamy się w razie choroby, na badania kontrolne czy szczepienia. Usługi są świadczone w przychodniach, a w przypadku uzasadnionym medycznie — także w domach pacjentów. W ramach POZ pacjenci mogą wybrać swojego lekarza, pielęgniarkę i położną.

• Ambulatoryjna opieka specjalistyczna (AOS)

to drugi szczebel opieki. Jeśli lekarz POZ uzna, że potrzebujesz specjalistycznej pomocy, wypisuje skierowanie. Pacjenci mogą wybierać spośród poradni, z którymi NFZ ma umowy.

• Szpitale

stanowią trzeci szczebel opieki zdrowotnej. Zarówno lekarz POZ, jak i specjaliści mogą kierować pacjentów do szpitali, które mają umowy z NFZ. Pacjenci mają prawo do wyboru szpitala, a w nagłych wypadkach mogą zgłaszać się do placówki bez skierowania.